7 tips om met jongeren te werken aan de verkiezingen

Dit artikel is deel van Verkiezingen

Politiek en verkiezingen: het is niet het makkelijkste thema om als leerkracht of jeugdwerker mee aan de slag te gaan. Toch is het heel belangrijk om hierover in gesprek te gaan met jongeren. Zo kan je ze een aantal mediawijze vaardigheden bijbrengen die hen helpen om hun eigen mening te vormen én ben je tegelijk een klankbord voor alle vragen die dit thema bij hen oproept. Ontdek hier hoe je dit best aanpakt.

Creëer een open en veilig klasklimaat

Neem zelf de rol op van neutrale gespreksleider, zonder te oordelen. Spreek vooraf samen ook een aantal regels af, zodat jongeren in een veilige omgeving en op respectvolle wijze hun mening kunnen uiten. Enkele voorbeelden:

  • Spreek altijd vanuit de ik-vorm, zodat je focust op je eigen gevoel
  • Vermeld telkens op welke info je je mening of argument baseert
  • Luister naar elkaar en heb begrip voor andermans standpunt

Zeg het met beelden

Sommigen vinden het makkelijker om hun mening te verwoorden dan anderen, zeker als het over moeilijke of gevoelige kwesties gaat. Geef jongeren eventueel de mogelijkheid om een foto, tekening of kunstwerk te tonen (of maken) dat hun standpunt uitdrukt.

Gebruik de groepsdynamiek 

Laat de groep zoveel mogelijk van elkaar leren. Zorg voor veel afwisselende methodieken en laat leerlingen met verschillende andere medeleerlingen in gesprek gaan.

Ga in dialoog in plaats van debat

In de politiek heeft niemand gelijk. Toch kan het tijdens een debat verleidelijk zijn om in een welles-nietesdiscussie te belanden. Kies daarom eerder voor een dialoog in plaats van een debat. Probeer als neutrale partij zoveel mogelijk open vragen te stellen, die leerlingen stimuleren om na te denken en open te staan voor andere inzichten.

Wees eerlijk over kennis 

Jongeren merken snel wanneer je niet weet waarover je het hebt en haken dan snel af. Bereid je dus zo goed mogelijk voor, maar durf ook aangeven wanneer je iets niet weet. Jullie kunnen samen op zoek gaan naar het antwoord of je kan zeggen dat je het tegen een volgende les zal opzoeken en er dan op zal terugkomen.

Bereid je voor op controverse

Weet welke onderwerpen op weerstand zullen stuiten. Denk op voorhand al na over enkele vragen die je kan stellen om uit te zoomen naar een achterliggend (overkoepelend) thema. Is er bijvoorbeeld veel onenigheid over asielzoekers? Laat de rust dan terugkeren door te vragen hoe we in onze samenleving mensen kunnen helpen die het moeilijker hebben dan wij.

Het kan ook helpen om later een nagesprek te organiseren. Bespreek hoe het gesprek gegaan is, wat er al dan niet goed liep, waarom de emoties hoog opliepen, …

Focus op mediawijsheid

Juiste informatie is de basis van een goed gefundeerde mening. Ga niet enkel met z’n allen in gesprek, maar leer jongeren ook welke informatie ze wel en niet kunnen vertrouwen online. Pas eventueel ook de HALT-methode toe in de klas of jeugdwerking.

Wat als het gesprek uit de hand loopt?

Ontstaan er twee groepen in de klas die lijnrecht tegenover elkaar staan? Dan is er sprake van polarisatie. Probeer één van volgende zaken om de gemoederen te bedaren:

  • Verander je doelgroep: ga in dialoog met het midden in plaats van de extremen.
  • Verander je onderwerp: focus op het achterliggende vraagstuk van de discussie.
  • Verander je positie: laat je niet in een van beide polen dwingen, maar verplaats je naar het midden.
  • Verander je toon: vermijd vragen die kampen creëren en stel open vragen.
Gepubliceerd op 11 oktober 2023